Gids verhuizen met dementie

Verhuizen met dementie gids

De samenstellers en uitgever zijn zich volledig bewust van hun taak een zo betrouwbaar mogelijk uitgave te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor onjuistheden die eventueel in deze uitgave voorkomen. Heeft u tips, opmerkingen, aanvullingen en/of correcties ? Neemt u gerust contact met onze redactie op:

Mathijs Keukelaar | Eduard Strang verhuizingen | mathijs@strang.nl

Copyright© 2021 Eduard Strang verhuizingen BV te Vught
Jaar van uitgave; 2021. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar
worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, geluidsband, elektronisch of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De verhuisplanner© is een officieel geregistreerd en beschermde merknaam van Eduard Strang verhuizingen BV. Wiki Strang en SlaOpBijStrang.nl zijn handelsnamen van Eduard Strang verhuizingen bv

Met speciale dank aan:

Emma SchaapWeb-redacteur dementie.nl
Joke MazelandVerpleegkundige
Carlien AchterkampMedewerker WijZ Zwolle
Flip StrikSchrijver en onderzoeker

Woord vooraf

Rauw

Het is niet te beschrijven hoeveel pijn er ontstaat als er bij je geliefde, je vader, je moeder of bij jezelf dementie geconstateerd is. Op een moment is het ook zo ver dat een verhuizing naar een verzorgingsplek onvermijdelijk is. Als medewerker van een verhuisbedrijf heb ik door de jaren heen veel verdriet gezien. Tijdens intakegesprekken bij de mensen thuis, die moesten gaan verhuizen. Ik kwam ook in situaties waarvan je zou kunnen zeggen dat de hulp en de verhuizing eigenlijk veel te laat in gang gezet werd. Mijn grootste frustratie is nog steeds dat ik regelmatig gesprekken heb met familie en ook met de persoon zelf die dementie heeft, waarbij ik ze naar mijn gevoel niet goed genoeg kan helpen.

Er is geen handzame praktische en korte literatuur die wij als verhuizers kunnen geven als handreiking. Als bewegwijzering. Als eerste hulp. Aan diegenen die het nodig hebben; de geliefde, familie en aan de mantelzorgers, die op de vooravond van een aangrijpende gebeurtenis staan; de verhuizing.

Ik hoop dat deze gids u enige hulp zal geven.

Mathijs Keukelaar

Ik durf te beweren dat mijn eigen vader alles heeft gedaan om zijn vrouw, waar hij gek op was, het moment waarop zij uit huis opgenomen moest worden uit heeft weten te stellen. Tot het echt niet meer anders kon. Maar het uitstellen heeft hem heel veel pijn gedaan. Hij was gedreven door liefde.

Inhoud

1 Hoe kunt u een verhuizing voor iemand met dementie makkelijker maken?

2 U kunt in een vroeg stadium al veel doen

3 De verschillende woonvormen voor mensen met dementie
3.1 Kleinschalig wonen
3.2 Een particulier verpleeghuis
3.3 Een regulier verpleeghuis

4 Welke mensen kunnen u helpen?
4.1 Een casemanager
4.2 Een cliëntenondersteuner
4.3 Verhuizen of het toch nog thuis proberen?
4.4 Het regelen van een zorgindicatie voor de opname in een verpleeghuis

5 De voorbereiding van de verhuizing
5.1 Wat zijn belangrijke punten bij de voorbereiding?

6 Wat u in een vroeg stadium al kunt doen
6.1 Wennen aan de nieuwe omgeving
6.2 De dag van de verhuizing
6.3 De nieuwe woonruimte
6.4 Welke meubels en inventaris gaan mee?
6.5 De planning met ons
6.6 De organisatie van de verhuizing
6.7 De voorbereiding met de zorginstelling
6.8 Praktische zaken
6.9 De verhuiskoffer
6.10 Een plattegrond van het appartement is heel behulpzaam
6.11 Details zijn belangrijk voor mensen met dementie
6.12 Veiligheid voor alles

7  Na de verhuizing
7.1 Wat gebeurt er met het oude huis?
7.2 Het opruimen van het oude huis
7.3 Het opruimen van de kamer of het appartement na overlijden

8 Overzicht verwijzingen naar websites

1. Hoe kunt u een verhuizing voor iemand met dementie makkelijker maken?

1. Hoe kunt u een verhuizing voor iemand met dementie makkelijker maken?

Voor veel mensen is verhuizen met dementie een lastig traject. Vaak kunnen mensen met dementie aanvankelijk thuis blijven wonen, op de plek die vertrouwd voor ze is en waar ze de weg kennen. Maar er kan een moment komen dat thuis wonen niet meer kan. Wij – van Eduard Strang verhuizingen – zien steeds vaker hoe mantelzorgers in deze situatie met de handen in het haar zitten. Ze vragen zich af hoe ze een verhuizing kunnen organiseren die voor de persoon met dementie het minst belastend is. Hoe ze hem of haar het beste kunnen voorbereiden op de verhuizing en de nieuwe woonplek. Moeten ze hem of haar bij de voorbereiding betrekken of juist niet? Wij zijn geen deskundigen op het gebied van dementie, maar wel van verhuizen en wat daarbij komt kijken. We hebben informatie verzameld waar u – hopen we – uw voordeel mee kunt doen. Alle informatie die we hebben gekregen van ervaringsdeskundigen, mantelzorgers en professionele zorgverleners hebben wij voor u gerubriceerd en zó samengevat, dat het overzichtelijk is. Het zal u tijd en energie besparen.
We pretenderen niet dat dit overzicht volledig is, maar we denken wel dat het behulpzaam kan zijn bij de voorbereiding van de verhuizing.

2. U kunt in een vroeg stadium al veel doen

2. U kunt in een vroeg stadium al veel doen

Ruim voordat het moment aanbreekt dat de persoon met dementie moet gaan verhuizen, kunt u al veel doen. Vooral zolang de persoon met dementie nog helder is. U kunt met elkaar bespreken wat voor u beiden de beste oplossing zal zijn. Wat zijn de voorkeuren van de persoon met dementie wat wonen betreft? Wat zijn de financiële mogelijkheden? U kunt voorstellen om op een aantal plekken te gaan kijken – ter oriëntatie – en vragen wat hij of zij aantrekkelijk vindt aan die woonvorm. Dat geeft later – wanneer u waarschijnlijk de beslissing moet gaan nemen – een handvat voor u. Het is ook goed om de sfeer in de verschillende zorgcomplexen te voelen en te zien hoe u daar wordt ontvangen. Dat zegt veel over de zorg die geleverd gaat worden.

3. De verschillende woonvormen voor mensen met dementie

3. De verschillende woonvormen voor mensen met dementie

3.1 Kleinschalig wonen

Dit is een woonvorm die zo veel mogelijk op ’thuis’ lijkt. De woongroep bestaat uit zes tot acht personen. Een huiselijke sfeer en privacy zijn hier belangrijk. De behoeften en gewoonten van de bewoners bepalen de aanpak van het zorgteam. Partners, kinderen, andere familieleden en vrienden blijven een rol spelen in de zorg. Vaak zijn huisdieren toegestaan.

3.2 Een particulier verpleeghuis

Particuliere verpleeghuizen en wooncentra zijn vaak gevestigd in mooie huizen op prachtige plekken. Iedere bewoner heeft een eigen appartement. De kwaliteit van deze woonvorm is hoog. Een indicatie van het Centrum Indicatiestelling Zorg, afgekort CIZ, is niet nodig en er zijn meestal geen wachtlijsten. U betaalt het wonen en de zorg zelf.

3.3 Een regulier verpleeghuis

Dit is vaak een groot complex waar iedere bewoner een eigen kamer met badkamer heeft. Meestal is er een gezamenlijk restaurant en zijn er activiteitenruimten. De organisatie van een verpleeghuis is zakelijker dan van een kleinschalige zorgvoorziening. Er zijn verpleeghuizen die ook kleinschalig wonen aanbieden.

4. Welke mensen kunnen u helpen?

4. Welke mensen kunnen u helpen?

4.1 Een casemanager

Een casemanager is een onafhankelijke persoon die u de weg wijst in de zorgmogelijkheden, uw vragen beantwoordt en u helpt met het zoeken naar oplossingen voor de situatie waarin u zich bevindt. De casemanager ziet ook wanneer de mantelzorg te zwaar voor u wordt. Andere namen voor een casemanager zijn dementieverpleegkundige, dementie consulent of trajectbegeleider. Iedereen met dementie heeft recht op hulp en begeleiding van een casemanager vanuit de basisverzekering. Het kan zijn dat er een wachtlijst is. Is dit het geval, meld dat dan bij uw zorgverzekeraar. Zorgverzekeraars hebben een zorgplicht; zij moeten ervoor zorgen dat er voldoende casemanagers beschikbaar zijn om u te helpen. De hulp van een casemanager wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Uw huisarts kan u helpen bij de aanvraag.

Voor aanvullende informatie casemanager: www.dementie.nl/casemanagement-bij-dementie

4.2 Een cliëntenondersteuner

Een cliëntenondersteuner is een persoon die u helpt uit te zoeken welke zorg u nodig heeft en u vertelt wat de mogelijkheden in uw situatie zijn. Een cliëntenondersteuner verleent zelf geen zorg. Het is een onafhankelijke professional die naast u staat en u bruikbare, praktische informatie geeft. Voor u goed om te weten; u heeft recht op een cliëntenondersteuner en het kost u niets.

Meer informatie over een cliëntenondersteuner vindt u op website van Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport: www.regelhulp.nl/onderwerpen/c/clientondersteuning

4.3 Verhuizen of het toch nog thuis proberen?

Een casemanager of uw huisarts kan u helpen bij de beslissing of de persoon met dementie het beste naar een zorgcentrum kan verhuizen en welke voorziening het meest geschikt is. Zij kunnen u ook vertellen waar er plaats is.

4.4 Het regelen van een zorgindicatie voor de opname in een verpleeghuis

Voordat iemand kan worden opgenomen in een verpleeghuis of een andere zorgvoorziening, is er een zorgindicatie nodig. Deze vraagt u aan bij het Centrum Indicatiestelling Zorg, afgekort CIZ. Zowel uw casemanager als uw cliëntenondersteuner kunnen u helpen bij deze aanvraag.

Voor informatie over de gevolgen van een indicatie voor de Wmo, de aanmelding bij een verpleeghuis en de eigen bijdrage voor de zorg en het verblijf, verwijzen we naar: www.dementie.nl/opname-in-een-verpleeghuis-regelen

5. De voorbereiding van de verhuizing

5. De voorbereiding van de verhuizing

5.1 Wat zijn belangrijke punten bij de voorbereiding?

Een verhuizing is een ingrijpende gebeurtenis. Niet alleen voor de persoon met dementie, maar ook voor u, de persoon die dit traject gaat begeleiden. Om u daarbij te helpen, hebben we een aantal punten op een rij gezet. Een checklist zodat u niets over het hoofd ziet.

  • Is het voor iedereen die het betreft, duidelijk wie de besluiten neemt?
  • Is het voor iedereen duidelijk wie de begeleiding van de verhuizing op zich neemt en wie het contact met het verhuisbedrijf onderhoudt?
  • Wie regelt de financiële zaken? • Wie onderhoudt het contact met de huisarts, de casemanager of de cliëntenondersteuner, de zorginstelling, de thuiszorg? Kortom, wie is de eerste contactpersoon?
  • Gaat u gebruik maken van de dagopvang tijdens de verhuizing? De casemanager of de cliëntenondersteuner kan u helpen deze zaken op een rij te zetten.

De casemanager of de cliëntenondersteuner kan u helpen deze zaken op een rij te zetten.

6. Wat u in een vroeg stadium al kunt doen

6. Wat u in een vroeg stadium al kunt doen

6.1 Wennen aan de nieuwe omgeving

Iedere persoon met dementie reageert anders op de verhuizing en de voorbereidingen daarop. Met uw casemanager, cliëntenondersteuner of huisarts kunt u overleggen hoe u in uw geval het beste kunt handelen. Is het wijs om de zorginstelling vooraf een paar maal de bezoeken en daar in de tuin te gaan wandelen? Een keer koffie te gaan drinken in de gezamenlijke ruimte en wellicht kennis te maken met een of meerdere bewoners en verzorgers? Of om de dagopvang te gaan bekijken? Misschien een paar dozen samen inpakken. Deze zaken zijn afhankelijk van uw situatie; wij noemen ze alleen maar om u een idee te geven.

6.2 De dag van de verhuizing

Wat u op de dag van de verhuizing het beste kunt doen, is zeer persoonlijk. Het is wel verstandig om er vooraf over na te denken. Misschien gaat u samen met de persoon die verhuist naar een vertrouwde plek. Mogelijk is de dagopvang de beste oplossing. Wellicht ergens een wandeling, een rustige lunch of een bezoek aan een van de (klein)kinderen. Voor ons is het belangrijk dat wij steeds de contactpersoon kunnen bereiken voor eventuele vragen.

6.3 De nieuwe woonruimte

In de meest ideale situatie komt de nieuwe bewoner nog met daglicht in de nieuwe woonruimte met een aantal elementen die lijken op die van de oude woning. In sommige zorgcentra mag u de muren dezelfde kleur geven als in de vorige woning. Of hetzelfde behang en gordijnen. Een paar schilderijen kunnen in dezelfde opstelling worden ophangen. De boekenkast en andere kasten zou u op precies dezelfde wijze kunnen laten inrichten. De meubels in dezelfde opstelling neerzetten en foto’s op een vertrouwde plek neerzetten of ophangen, kan ook enorm helpen. De telefoon, de telefoonklapper en de afstandsbediening van de tv op hetzelfde tafeltje neerleggen. Kortom, creëer een sfeer die zoveel mogelijk op de oude situatie lijkt. In sommige zorginstellingen wordt de voordeur in dezelfde kleur geschilderd als die van het oude huis. Vaak hangt er een foto van de bewoner naast de voordeur. In het algemeen is het beter om een paar weken / maanden te wachten met de aanschaf van nieuwe meubels of een tv.
Zoals u ziet, kunt u veel doen om het makkelijker te maken voor de persoon die verhuist. Gaat u vooral tijdig in overleg met het zorgcentrum over de mogelijkheden en geeft u ons uw wensen door

6.4 Welke meubels en inventaris gaan mee?

De nieuwe woonruimte zal kleiner zijn dan de huidige woning. Maak een plattegrond en teken de meubels in. U zult merken dat het lastig is om te beslissen wat mee moet gaan naar de nieuwe woonruimte. Deze plattegrond zullen de verhuizers later weer gebruiken om de meubels goed te plaatsen.

6.5 De planning met ons

Ook al weet u nog niet wanneer de verhuizing zal plaatsvinden, is het verstandig zo vroeg mogelijk contact met ons op te nemen. Wij kunnen u dan helpen de zaken te regelen en ons voorbereiden op de verhuizing.

6.6 De organisatie van de verhuizing

Omdat er bij een verhuizing nogal wat komt kijken, is het handig om een draaiboek te maken waarin staat wie wat wanneer doet. Dit om het overzichtelijk voor u te houden. Dat kan een digitaal document zijn waar meerdere mensen in werken of een ordner die op een centrale, vaste plek ligt. De verhuisplanner © van Eduard Strang kan hierbij behulpzaam zijn. Daarin worden de 3 fases van een verhuizing uitgebreid beschreven: fase 1 behelst het uitzoeken van de inventaris en het plannen van de verhuizing, fase 2 gaat over het daadwerkelijk inpakken van de inventaris en de voorbereidingen van de fysieke verhuizing en fase 3 is de verhuizing zelf.

Op Wiki Strang vindt u veel extra informatie over verhuizen. www.strang.nl/wikistrang/

6.7 De voorbereiding met de zorginstelling

De andere partij met wie u de verhuizing gaat voorbereiden, is uiteraard de zorginstelling waar de persoon met dementie gaat wonen. In het intakegesprek zullen ook zaken aan de orde komen over de verhuizing: hoeveel vrijheid is er om de kamer of appartement in te richten, welke meubels kunnen worden meegenomen, zijn er mogelijkheden om dingen op te hangen, mogen de muren worden geschilderd?

6.8 Praktische zaken

Om een goede planning te kunnen maken, zullen we tijdig met u gaan bespreken wat van de inboedel verhuisd gaat worden, en de vraag welke zaken wij voor u demonteren en in de nieuwe woonsituatie weer monteren. Deze gegevens zijn ook nodig om een offerte voor u te kunnen maken. Omdat u niet weet wanneer de verhuizing zal plaatsvinden, kan er nog geen datum worden gepland. Dat is geen punt; wij kennen deze situaties en stellen ons voor verhuizingen naar zorgcentra flexibel op. Het belangrijkste is dat u in een vroeg stadium met ons gaat overleggen, zodat wij weten wat de situatie precies is en wat uw wensen zijn.

 

6.9 De verhuiskoffer

Om de verhuisdag zo rustig mogelijk te laten verlopen, hebben wij een verhuiskoffer in het leven geroepen. Dit is een koffer die u tijdens de verhuisdag bij u houdt en waar spullen in zitten die u tijdens die dag nodig kunt hebben. Het meest relaxte is als u in de weken of dagen voor de verhuizing al zaken in deze koffer doet. Denkt u aan een legitimatiebewijs, sleutels, waardepapieren, medicijnen, het draaiboek van de verhuizing, de overeenkomst met het verhuisbedrijf, de oplader van de mobiele telefoon, extra kleding, medicijnen, nachtkleding en de toilettas. Als het om een appartement gaat, doet u ook een kopie van de plattegrond van het nieuwe appartement in de koffer. Voor de zekerheid. Deze koffer houdt u onder uw beheer. Voor de persoon met dementie kunt u – samen met hem of haar – een kleine tas inpakken met zaken die voor die persoon heel belangrijk zijn. Met het idee van ‘je hebt alles bij je’. Dat geeft zekerheid.

Label verhuiskoffer afdrukken: www.strang.nl/wikistrang/verhuiskoffer/

6.10 Een plattegrond van het appartement is heel behulpzaam

Als het om een verhuizing naar een appartement gaat, vragen we u een plattegrond te maken waarop staat waar de meubels moeten komen. Als u deze plattegrond op de binnenkant van de voordeur van het nieuwe appartement plakt, dan kunnen onze verhuizers efficiënt werken. U kunt deze plattegrond natuurlijk ook op de ochtend van de verhuizing aan onze mensen geven. Op De verhuisplanner© vindt u een voorbeeld van zo’n plattegrond. Op die plattegrond staat aangegeven waar wij verhuisdozen kunnen neerzetten. Het beste is om direct bij aankomst alle dozen uit te pakken. Hierbij zouden de verhuizers eventueel kunnen helpen, zodat het appartement die avond klaar is voor bewoning en de nieuwe bewoner alleen zijn of haar eigen spullen om zich heen heeft.

6.11 Details zijn belangrijk voor mensen met dementie

Gaat het om een verhuizing naar een kamer in een verpleeghuis, dan is het fijn wanneer er iemand aanwezig is die de verhuizers vertelt waar de meubels het beste kunnen worden neergezet, waar de schilderijen moeten komen, hoe de kast moet worden ingeruimd. Voor mensen met dementie zijn details heel belangrijk. Als deze kloppen, dan voelt de persoon met dementie zich sneller thuis in haar of zijn nieuwe ‘huis’. Voor uw geruststelling, wij gaan pas weg wanneer alles is opgeruimd en alles staat en hangt zoals de nieuwe bewoner dat wil.

6.12 Veiligheid voor alles

De woonruimte kan het beste helemaal klaar zijn voordat de nieuwe bewoner erin gaat. Alle dozen weg, snoeren en leidingen veilig weggewerkt. Niets dat in de loop staat. De kans is namelijk groot dat de bewoner ’s nachts uit bed komt, maar ook overdag moet de omgeving veilig zijn.

7. Na de verhuizing

7. Na de verhuizing

7.1 Wat gebeurt er met het oude huis? 

Als de persoon met dementie is verhuisd, is er waarschijnlijk nog wat werk te doen aan het oude huis. Misschien moet u zaken regelen met de makelaar, de notaris of de verhuurder. Als u – als partner – in het oude huis blijft wonen, zijn deze zaken natuurlijk niet aan de orde. Maar ook u zult moeten wennen aan de nieuwe situatie. Wellicht is na deze hectische periode rust het beste recept.

7.2 Het opruimen van het oude huis

Als er niemand meer in het oude huis woont, is het wijs om de tijd te nemen voordat u daar gaat opruimen. Misschien zijn er toch nog zaken waar de persoon met dementie erg aan gehecht blijkt te zijn. Dat kan een verzameling zijn, cd’s, een fotoalbum of een trui. Voordat u begint met het opruimen en leeghalen van de oude woning, zou u kunnen kijken op Wiki Strang. Daar staan veel tips die u wellicht van pas komen. Wanneer u eraan toe bent om het huis te gaan opruimen, kunt u wellicht het beste beginnen met de meubels die zijn achtergebleven. Daarvan is duidelijk dat die niet naar de nieuwe woonruimte gaan. Twijfelt u over zaken of moet de woning snel leeg worden gehaald, dan kunt u (een deel van) de inventaris tijdelijk bij ons opslaan in kleine opslagboxen. Dit zijn containers waar ongeveer 25 verhuisdozen in passen. dat geeft u rust en de inboedel is veilig en verzekerd. In een later stadium kunt u deze zaken op uw gemak uitzoeken. Als er objecten naar het buitenland moeten, dan kunnen wij dat uiteraard ook voor u verzorgen.

Tips opruimen woning: https://www.strang.nl/wikistrang/verhuizen/7-tips-uitzoeken-inboedel/

7.3 Het opruimen van de kamer of het appartement na overlijden

Er komt een moment – hoe verdrietig dit vooruitzicht ook kan zijn – dat de persoon met dementie overlijdt. Omdat er bijna overal wachtlijsten zijn, heeft u vaak maar kort de tijd om de kamer leeg te ruimen, terwijl u wel wat anders aan uw hoofd heeft. U zou – om het voor u wat makkelijker te maken – ons de kamer of het appartement kunnen laten leegmaken en de inboedel tijdelijk kunnen laten opslaan. De persoonlijke zaken als waardepapieren, juridische documenten, het legitimatiebewijs, geld en sieraden vragen we u zelf mee te nemen. Daarna zorgen wij ervoor dat de kamer op tijd wordt opgeleverd en dat de inboedel veilig wordt opgeslagen. Tegen de tijd dat u eraan toe bent, kunt u op uw gemak alles uitzoeken en besluiten wat u wilt bewaren en wat een tweede leven elders mag krijgen.

8. Overzicht verwijzingen naar websites